18 χρόνια χωρίς τον Γιώργο Ζαμπέτα. Η θέση παραμένει σταθερά κενή. Και θα παραμένει μάλλον για πάντα.
»Ο Ζαμπέτας ως συνθέτης χωράει μέσα στην πρώτη δεκάδα των μεγάλων μορφών του ρεμπέτικου και λαϊκού μας τραγουδιού. Ως μπουζουκτσής ήταν ο καλύτερος, από την άποψη του προσωπικού ήχου, αλλά σαν σώου-μαν ήταν μοναδικός. Ένας καλλιτέχνης που αν είχε γεννηθεί στην Αμερική θα πρωταγωνιστούσε, πιθανότατα, στην παγκόσμια σκηνή!» έχει πει γι’ αυτόν ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.
Ο άνθρωπος που έβαλε το »Αιγάλεω Σίτι» στον χάρτη σφράγισε μία ολόκληρη εποχή. Και μπορεί να είναι γνωστός στους περισσότερους για το απαράμιλλο στυλ του στις μεγάλες προσωπικές του επιτυχίες (»Ο πενηντάρης», »Μάλιστα κύριε», »Ο πιο καλός ο μαθητής», »Πατέρα κάτσε φρόνιμα»), αλλά μια γρήγορη ματιά στην 40χρονη και πλέον καριέρα του αρκεί για να καταλάβει κανείς πόσο ανεξάντλητα δημουργικός ήταν ο Ζαμπέτας.
Μία ολόκληρη γενιά πρωτοκλασάτων τραγουδιστών του χρωστάει την ύπαρξή της… Μοσχολιού, Βοσκόπουλος, Μαρινέλλα, Σταμάτης Κόκοτας, Δούκισσα, Δημήτρης Μητροπάνος…
»Ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα.» θα δηλώσει γι’ αυτόν χρόνια αργότερα ο Δημήτρης Μητροπάνος.
Ήταν το πρώτο μπουζούκι του Μάνου Χατζιδάκι. Και η ιστορία που διηγήθηκε στον Φρέντυ Γερμανό από την πρώτη τους πρόβα είναι απολαυστική…
Από το Μεταξουργείο στο Αιγάλεω Σίτι
»Γεννήθηκα σε ένα αχούρι. Φτωχή οικογένεια. Θα μου πεις σε ένα αχούρι γεννήθηκε και ο Χριστός. Ο Χριστός όμως ήταν προνομιούχος. Γιατί γεννήθηκε με πρόγραμμα. Του τα είχε πει ο πατέρας του, ο Θεός, τι θα τραβήξει και τα περίμενε… Εμείς όμως τα τραβήξαμε χωρίς να μας τα πει κανένας.»
Ο πατέρας του ήταν κουρέας. »Μπαρμπέρης» όπως έλεγε ο Ζαμπέτας. Το μπουζούκι ήταν η μεγάλη του αγάπη. Στο
κουρείο ήταν ένα μπουζούκι κρεμασμένο στον τοίχο. Ο μικρός Γιώργος δεν το έφτανε. Έπαιρνε λοιπόν μια καρέκλα και πήγαινε και το »γρατζουνούσε» χωρίς να το μετακινήσει.
Γεννήθηκε στο Μεταξουργείο στις 25 Ιανουαρίου του 1925. Σε ηλικία μόλις επτά ετών ο μικρός Γιώργος κέρδισε το πρώτο του βραβείο με δικό του τραγούδι σε σχολικό διαγωνισμό. Έξι χρόνια αργότερα, το 1938, γνώρισε τον Βασίλη Τσιτσάνη. Τη συνάντησή τους τη θυμόταν μέχρι το τέλος. Ο Τσιτσάνης τον σφράγισε…
Το 1940 η οικογένεια Ζαμπέτα μετακόμισε από το Μεταξουργείο στο Αιγάλεω, την περιοχή που αρκετά χρόνια ο γνωστός πια Ζαμπέτας θα αποκαλούσε Αιγάλεω Σίτι. Το όνομα το εμπνεύστηκε κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας του στη Μεγάλη Βρετανία.
Μέσα στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, μαζί με φίλους, έφτιαξε ένα συγκρότημα και έκανε καντάδες στα κορίτσια.
Τα πρώτα βήματα στη δισκογραφία
Αρχές δεκαετίας του ’50 και ο νεαρός Ζαμπέτας έκανε τα πρώτα του δειλά βήματα στη δισκογραφία. Πρωτοεμφανίστηκε το 1953 με το τραγούδι »Σαν Σήμερα», που ερμήνευσε σε ένα δισκάκι ο Πρόδρομος Τσαουσάκης. Η επιτυχία δεν ήρθε ποτέ…
Κυκλοφόρησε και μερικά ακόμα κομμάτια μέχρι το 1956 χωρίς πάλι επιτυχία. Τότε γράφει το »Όταν θα λάβεις αυτό το γράμμα»…
»Βγάζουμε ένα δισκάκι με δύο τραγούδια. Στην πρώτη πλευρά το »Όταν θα λάβεις αυτό το γράμμα» σε στίχους του Μητσάκη. Το πρώτο τρίμηνο κάνει 1500 κομμάτια και κόκκαλο. Δεν προχωράει. Μου λέει ο Μηλιόπουλος από την Columbia ΄΄Κόκκαλο το τραγούδι. Κόκκαλο κι εσύ! Τώρα Κύριος είδε! Θα περάσουν χρόνια, να μάθεις καλά τη δουλειά΄΄ Τρελάθηκα. Παίρνω τον δίσκο όπως ήταν και πάω ολοταχώς στην ΥΕΝΕΔ. Ήταν διευθυντής τότε ο Νίκος ο Μουρκάκος. Του λέω »Ρε Νικόλα, τσάκο τον δίσκο και ρίχτονα πέντε φορές γιατί πάνε να μου τον εσφάξουνε!΄΄ Παίρνει τον δίσκο και τον προχωράει. Πάω το δεύτερο τρίμηνο. 45.000!»
Η πρώτη μεγάλη επιτυχία και ουσιαστικά το βάπτισμα του πυρός στη δισκογραφία για τον Ζαμπέτα, που είδε τις πόρτες να ανοίγουν διάπλατα…
Το πρώτο μπουζούκι του Χατζιδάκι
Ο Μάνος Χατζιδάκις τον έχρισε σολίστ της ορχήστρας του το 1959 συνειδητοποιώντας την τεράστια κλάση του ως δεξιοτέχνης του μπουζουκιού. Έναν χρόνο αργότερα βρέθηκε με όλους τους συντελεστές της ταινίας »Ποτέ την Κυριακή» του Ζυλ Ντασσέν στις Κάννες. 29 χρόνια αργότερα η διήγησή του στο νεοσύστατο τότε ραδιόφωνο του Σκάι ήταν απολαυστική…
»Κατεβήκαμε στις Κάννες για την προβολή της ταινίας. Κοστουμαρισμένοι. Με ένδυμα περιπάτου. Βλέπω την ταινία ΄΄Πώπω μάπα΄΄ του λέω του δικού μου! ΄΄Ρε Θόδωρα, τέτοια μάπα!΄΄ Μου λέει ΄΄Θα μας πλακώσουν!΄΄ Αλλά ο Τζούλι , avec de γνωριμί, κορόιδο είσαι, την είχε οργανωμένη τη δουλειά! Φεύγουμε από κει και πάμε σε μια μεγάλη αίθουσα. Μπουκάρουμε μέσα. Αρχινάμε, να πούμε. Εκεί μέσα ήταν όλοι οι μεγιστάνες του πλούτου, οι μεγιστάνες του press, οι μεγιστάνες της τέχνης. Εκεί να δεις γκόμενες! Κουκλάρες! 35 χρονών εγώ… ΄΄Ελάτε να δείτε και μην παίρνετε!΄΄ Εν πάση περιπτώση, ξεμένω μόνος. Εγώ όμως το είχα πάρει πατριωτικά. Παίρνω το εργαλείο και μπουκάρω, να πούμε, το μπουζούκι στα ίσα κι αρχινάω! Τι τσάμικο »Τα Παιδιά του Πειραιά»… Τι ζεϊμπέκικο »Τα Παιδιά του Πειραιά»… Τι χασάπικο »Τα Παιδιά του Πειραιά»… Τι τσιφτετέλι »Τα Παιδιά του Πειραιά»… Μέχρι που το μάθανε όλοι και το τραγουδάγανε!»
Το πάρτυ με τον Ζαμπέτα μετά την προβολή της ταινίας του Ντασσέν και της Μελίνας στις Κάννες άφησε εποχή… Ο Ζαμπέτας έδωσε ρέστα… Την επόμενη μέρα στις 7:30 το πρωί, γυρνώντας στο ξενοδοχείο κατάκοπος, είδε τον εαυτό του πρωτοσέλιδο στις εφημερίδες. »Λέω, ρε! Εσύ είσαι! Το πήραμε το εργαλείο!»
»Κέντησε» με τις ξεχωριστές πενιές του τις εισαγωγές και τα τραγούδια των Θεοδωράκη, Ξαρχάκου, Πλέσσα, Μαρκόπουλου, Μαρκέα, Καπνίση και πολλών άλλων συνθετών.
Το πόσο σπουδαίος και ανεπανάληπτος σολίστας του μπουζουκιού ήταν ο Τσιτσάνης μπορεί να το διακρίνει κανείς από την παρακάτω ηχογράφηση στο ραδιόφωνο, που ο Ζαμπέτας συναντά τον Μάνο Χατζιδάκι.
Τα »χρυσά» χρόνια
Με το μπουζούκι του έγραψε ιστορία στο ελληνικό πεντάγραμμο. Χάρισε μερικές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους σε μία σειρά από πολύ σπουδαίες φωνές του ελληνικού τραγουδιού. Η Βίκυ Μοσχολιού του χρωστάει το ξεκίνημά της μετά τη »Λόλα» του Ξαρχάκου και δεν το ξέχασε ποτέ… Ήταν φίλη του μέχρι το τέλος…
»Πάω να βρω την Πόλυ Πάνου. Κάπου στην Αχαρνών. Για πρόβα. Καλοκαίρι ντάγλα. Ποτάμι ο ιδρώτας. Ήρθα για πρόβα, λέω. Μου λέει ΄΄Καλώστονε, αλλά τώρα φεύγω, πάω στο beach για μπάνιο.΄΄ Καλά εμένανε, κυρία Πόλυ Πάνου,δε μ’ ένιωσες που ξεκινάω από το Αιγάλεω να έρθω εδώ να κάνω πρόβα. Έκανα το κορόιδο, πήρα το μπουζούκι παραμάσχαλα, γυρνάω ολοταχώς… Την άλλη μέρα πάω στον Λαμπρόπουλο, του λέω »Λαμπρόπουλε, η Πόλυ Πάνου την έκανε για το beach!» Μου λέει ΄΄Τι θες να κάνεις; Ποιος να μπει;΄΄ ΄΄Να μπει η Μοσχολιού΄΄ του λέω. Και πάμε την άλλη μέρα, τα λέει η Μοσχολιού. Τυχερή η Μοσχολιού. Βουρ μπαμ κι έγινε η Μοσχολιού η μεγάλη Μοσχολιού.»
Πόσα τραγούδια… Πόσες επιτυχίες… »Αγωνία», »Αλήτη», »Βουρκωμένη Δευτέρα», »Σταλιά Σταλιά», »Ήρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου», »Η Βαλίτσα», »Βοριάς είναι η αγάπη σου», »Τι να φταίει», »Πού πας χωρίς αγάπη», »Τα δειλινά», »Τι σου κανα και μ’ εγκατέλειψες»… Αμέτρητες μουσικές στιγμές…
Τη δεκαετία του ’70 υιοθέτησε και το γνώριμο στυλάκι του με την λαϊκή αργκό και τους σατιρικούς στίχους, με το οποίο έμεινε ανεξίτηλα χαραγμένος στη μνήμη όλων μας.
»Έφυγε» νωρίς… Σε ηλικία μόλις 67 ετών. Στις 10 Μαρτίου του 1992 στο νοσοκομείο Σωτηρία. Ο Δήμος Αιγάλεω πρόλαβε να τον τιμήσει και μάλιστα δύο φορές, όσο ήταν εν ζωή. »Χρυσό δίσκο» όμως δεν πήρε ποτέ. Κι ας είχε πουλήσει εκατομμύρια δίσκους στα 39 χρόνια που υπηρέτησε τη δισκογραφία…
Τι ειρωνία… Κάθε ένας και κάθε μία από τους… »ανερχόμενους» και »κατερχόμενους» κυρίους και κυρίες που μεσουρανούν σήμερα στο ελληνικό τραγούδι έχουν να επιδείξουν από τρεις και τέσσερις πλατίνες και άλλα τόσα »χρυσάφια»… Ο Ζαμπέτας κανένα. Αλλά στο φινάλε νοιάζεται κανείς; Το είπαμε από την αρχή, ο Ζαμπέτας είναι αναντικατάστατος, εκείνοι μοιάζουν τόσο πολύ μεταξύ τους… Θα υπάρχει πάντα μια ρεπλίκα τους στο ράφι!
Ο Ζαμπέτας ήταν , είναι και θα είναι »συλλεκτικό κομμάτι»…
Γράφει ο Δημήτρης Χαλιώτης – nooz.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου