http://dim-lilaias.fok.sch.gr/xwriolilaia.htmΗ Λιλαία (Κάτω Αγόριανη), είναι ένα όμορφο παραδοσιακό χωριό 460 περίπου κατοίκων (στοιχεία απογραφής) στα βόρεια ριζά του Παρνασσού με άφθονα τρεχούμενα νερά, ιδιαίτερα την άνοιξη. Είναι η πηγή στην Αγία Ελεούσα, η πηγή του Γάτσινου, ο Αγοριανίτης, που κατεβαίνει ορμητικά δίπλα στο χωριό, με τα νερά του οποίου παλιότερα κινούνταν οι μύλοι του χωριού. Ερείπια μύλων συναντάμε και τώρα.
H αγαπημένη αρχαία πόλη της Φωκίδας. Γιατί ήταν χτισμένη δίπλα στις πηγές του Κηφισού. Παλαιότερη ονομασία του χωριού ήταν Κάτω Αγόριανη και κατοικήθηκε τον 19ο αιώνα από κατοίκους της Αγόριανης. Το όνομά της οφείλει στην Αρχαιότατη Φωκική πόλη Λίλαια, για την οποία ο Παυσανίας γράφει: ''Η Λίλαια έχει θέατρο, αγορά Λουτρά υπάρχουν και ιερά του Απόλλωνα και ένας της 'Aρτεμης με όρθια Αγάλματα από Πεντελικό μάρμαρο, Αττικής τεχνοτροπίας. Για τη Λίλαια λένε ότι ήταν μια από τις ονομαζόμενες Ναϊδες, κόρη του ποτάμιου θεού Κηφισού. Από τη νύμφη αυτή λένε ότι πήρε το όνομα η πόλη''. Κοντά στα ξωκλήσια της Αγίας Ελεούσας και του Αγίου Χριστόφορου - έξω από τον Πολύδροσο - υπήρχε λατρευτικός χώρος του θεού, πολύ κοντά στις πηγές του. Όταν η Λιλαία καταστράφηκε από τον Φίλιππο το 346 π.X., συνοικίστηκε ο Έρωχος, ο οποίος βρισκόταν στη θέση του σημερινού Πολύδροσου. Η αρχαία πόλη της Λίλαιας γνώρισε την ακμή μεταξύ 7ου και 10ου αι. Τα τείχη της είχαν σχήμα τετραγώνου και εκτείνονταν από τον κάμπο μέχρι τους πρόποδες του Παρνασσού. Οι πύργοι της ήταν πολλοί. Ορισμένοι διατηρούν ακόμη τα παράθυρα και τις πολεμίστρες τους. Ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άμφισσας. Δείτε τα τείχη της Λιλαίας και τους διάσπαρτους, κατά μήκος, πύργους. Είναι δίπλα στον δρόμο και είναι πολύ εντυπωσιακά.. Αν έχετε τζιπ μπορείτε να πλησιάσετε αυτόν που δεσπόζει στην κορυφή. Το χωριό διατηρεί το παραδοσιακό του χρώμα, κυριαρχούν τα πέτρινα σπίτια με τις πλακόστρωτες αυλές. Μπροστά του απλώνεται ο κάμπος του Βοιωτικού Κηφισού και χαρίζει στον επισκέπτη ένα ευχάριστο και πανέμορφο θέαμα. Είναι γενέτειρα πολλών επώνυμων ανθρώπων στην ιστορική της διαδρομή ενώ κάηκε ολοσχερώς στην Kατοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου