Oι αγωνιστές του ΄21 σαλιαρίζουν με τις θεατρίνες

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός
Κάθε άνθρωπος που νοιώθει γέροντας (ανεξάρτητα  από την ηλικία του), θεωρεί ότι η νεολαία «χάλασε», ότι οι νέοι τρώνε τα λεφτά των γονιών τους, ότι δεν ενδιαφέρονται για τα μαθήματα αλλά, μόνο, για τις διασκεδάσεις και πολλά άλλα (βαρετά) κηρύγματα. Και όπως όλοι όσοι νοιώθουν γέροντες (ανεξάρτητα από την ηλικία τους) θεωρούν ότι, μόλις, ετούτη την εποχή «χάλασε» ο κόσμος, ενώ παλαιότερα τα πράγματα ήταν καλύτερα. Ας δούμε, όμως, το παρελθόν από ένα μικρό παραθυράκι της Ιστορίας:

Ο Μακρυγιάννης, στα απομνημονεύματα του[1],  αναφέρει (με αρκετή δόση καταστροφολογίας) ότι στα 1840, περίπου, νέοι και γέροι έχουν χάσει τα χρηστά ήθη και  ότι η Ελλάς καταστρέφεται. «Το έθνος – γράφει ο μεγάλος Δάσκαλος και Αγωνιστής – αφανίσθη όλως διόλου….φκιάσατε το θέατρο δια να μας μάθει παραλυσία και τα παιδιά…πουλάνε τα βιβλία τους να πάνε να ακούσουν τη Ρίτα Βάσσω, την τραγουδίστρια του θεάτρου…τον γερο Λόντο, όπου δεν έχει ούτε ένα δόντι, τον παλάβωσε η Ρίτα Βάσσω και τον αφάνισε τόσα τάλιρα δίνοντας και άλλα πεσκέσια». Και ανησυχούσε ο αγαπημένος μου Δάσκαλος, ο Μακρυγιάννης, γιατί ο άλλος συναγωνιστής του, ο Ανδρέας  Λόντος, γινόταν περίγελως στην κοσμική Αθήνα. Μάλιστα, ο Λόντος δεν μπορούσε να μιλήσει καθαρά, γιατί δεν είχε  δόντια και έτσι φαφούτης φώναζε κατά την παράσταση «μπλάβο Λίτα – μπλάβο Λίτα» και του έτρεχαν τα σάλια (αυτή δεν είναι η ηρωική, αλλά, σίγουρα, είναι η ανθρώπινη πλευρά των Αγωνιστών).
Η Ρίτα Μπάσο ήταν Ιταλίδα πριμαντόνα, μέλος του Ιταλικού μελοδραματικού θιάσου, που είχε προσκληθεί για να εγκαινιάσει το πρώτο θέατρο των Αθηνών (μετέπειτα θέατρο Μπούκουρα), στην οδό Μενάνδρου. Η Ρίτα Μπάσο ήταν η πρώτη θεατρίνα  που αντίκριζαν οι Αθηναίοι (οι γυναίκες ακόμα δεν είχαν εμφανιστεί στο θέατρο). Στην λασπωμένη Αθηνα η Ρίτα, ίσως, να έκανε την καλύτερη αρπαχτή της ζωής της. Οι μαθητές πουλούσαν τα βιβλία τους για να την δουν, οι γεροξεκούτηδες άφηναν τον κόπο της ζωης τους, ενώ οι εισοδηματίες προσέφεραν τα κτήματα και τα αμπέλια τους για τα νάζια της πριμαντόνας. Για τα μάτια της Ιταλίδας, Ρίτα Μπασο, πρωτοειπώθηκε και η φράση «…ας πάει και το παλιάμπελο». Την είπε ένας κτήματιας της Αττικής για να μπει στο μάτι των «αριστοκρατών» της πρώτης σειράς του θεάτρου που προσέφεραν λουλούδια στην πριμαντόνα. Λουλούδια εσείς;  Ολόκληρο αμπέλι Εγώ!!! σκέφτηκε ο αγαθός κτηματίας και μας χάρισε τη φράση «…ας πάει και το παλιάμπελο». Σήμερα, που τα αμπέλια τελείωσαν, ίσως να έλεγε: «ας πάει και η πιστωτική κάρτα» ή  «ας πάει και το καταναλωτικό δάνειο»…
Σημειώσεις
[1] Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη, σχόλια Δημήτρη Φωτιάδη, εκδ. Μέρμηγκας, σελ. 428
24grammata.com/