Η λίστα ιστολογίων μου

Τρίτη 14 Ιουνίου 2011

Ευτυχία στους σύγχρονους καιρούς



Η Ελένη ανοίγει το desktop της και κάνει log in στα μαθήματα της ημέρας. Εισέρχεται στην εικονική αίθουσα διδασκαλίας μαζί με άλλους τέσσερις συμφοιτητές της, οι οποίοι είναι ήδη online και φαίνονται σαν κουκίδες που αναβοσβήνουν στον παγκόσμιο χάρτη, που εμφανίζεται στο κάτω μέρος της οθόνης του υπολογιστή της. Ρίχνει μιά γρήγορη ματιά στα πρόσφατα "updates" του έτους της και μετά μπαίνει στη σελίδα των διαλέξεων, στις σημειώσεις των οποίων έχει άμεση πρόσβαση. Αφού τελειώνει την περιήγησή της σώζει τις σελίδες που χρειάζεται να διαβάσει για να ολοκληρώσει την εργασία που της ανατέθηκε για το "σπίτι" στο σκληρό της δίσκο. Η Ελένη αισθάνεται ιδιαίτερα ευχαριστημένη διότι μπορεί να μελετήσει όταν θέλει και οργανώνει το πρόγραμμά της όπως εκείνη επιθυμεί, καθώς επίσης επειδή έχει την πεποίθηση πως συμμετέχει ενεργά στη διάσωση του περιβάλλοντος από τις εκπομπές άνθρακα και κυρίως διότι δε χρειάζεται να έρθει σε πρόσωπο με πρόσωπο επαφή με το διδακτικό ή το διοικητικό προσωπικό της σχολής της, αλλά ούτε και με τους συμφοιτητές της οι οποίοι άλλωστε ζούν έτη φωτός μακρυά της και δεν ξέρει για κανέναν απ΄αυτούς.

Είναι μεγάλη και ακατανίκητη η επιθυμία της ομιλίας. Είναι καλό να μιλά κανείς, έλεγε συχνά το Χριστινάκι (η μητέρα της Ελένης). Δεν αντέχω τις μακρόσυρτες σιωπές, είναι δυσβάσταχτες. Είναι ευτυχία να έχει κανείς κάποιον στον οποίο να μπορεί να μιλά. Η αίσθηση πως η φωνή μας ακούγεται μας καταπραΰνει και μας ανακουφίζει, επέμενε να επαναλαμβάνει στο συμφοιτητή της τον Κυριάκο (τον πατέρα της Ελένης). Αυτή είναι μιά ένδειξη της γενικής κατεύθυνσης στην οποία το Χριστινάκι πίστευε πως η αλήθεια, η αγάπη και η ευτυχία μπορούν να βρεθούν. Οι παρατηρήσεις της ήταν πάντοτε πιεστικές για τον Κούλη, αλλά περιέργως δεν τον ωθούσαν εκεί που δεν ήθελε να πάει. Ίσως είναι δικαιότερο να πει κανείς ήταν απροετοίμαστος να πάει, καθώς η έλλειψη έμπνευσης, η αυθάδεια, και κάποιος υποβόσκων αυταρχισμός, δεν του επέτρεπαν να αφεθεί στην ειλικρίνεια και την απλότητα της σκέψης της Χριστίνας. Θεωρούσε, όπως και πολλοί συνομήλικοί του, πως η αλληλεγγύη και η απαλλαγή από την “εκμετάλλευση” και την “καταστολή” αποτελούν προτεραιότητα στην αναζήτηση της ελευθερίας και κατά συνέπεια της ευτυχίας. Άλλωστε όσο λιγότερα έχει κάποιος να πεί, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιθυμία του να μιλά, και να εκτίθεται στην ομιλία των άλλων. Εξελάμβανε επίσης ως δεδομένο πως θα πρέπει οι άνθρωποι να συμφιλιωθούν με την ιδέα μιάς κοινωνίας χωρίς ανθρώπινη ευτυχία και φυσικά χωρίς αλληλεγγύη. "Δεν έχει νόημα να επιμένουμε σ’αυτές τις προσδοκίες, να αναζωογονούμε ή να συμπληρώνουμε τον κατάλογο αντικαθιστώντας παλιές με καινούργιες λέξεις. Αυτό σημαίνει μόνο αντικατάσταση των παλιών με νέες ουτοπίες και δημιουργία νέων απογοητεύσεων. Οι προσδοκίες αυτές χρησιμεύουν σαν μια φαντασία που το μόνο που κάνει είναι να εγγυάται την ενότητα του συστήματος", έλεγε. Βέβαια δεν είχε καμμιά διάθεση να εκθέσει αυτές τις απόψεις στο Χριστινάκι. Είναι δύσκολο να εκθέτεις απόψεις σε ανθρώπους που έχουν σκεφτεί πολύ σε πολλά θέματα, αφού αυτά που θα πείς, στ΄αυτιά τους ηχούν ως επαναλήψεις, ή απλά είναι ζητήματα θεμελιώδη. Έκτοτε κύλησε πολύ νερό στο ρυάκι στα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα που μιλάμε. Τα μετέπειτα δεν έφεραν ευτυχία, ή αλληλεγγύη ή απαλλαγή από την εκμετάλλευση και την καταστολή σε πολλούς.

Αυτά βέβαια για την Ελένη είναι κατάλοιπα του “ανατρεπτικού” παρελθόντος του πατέρα της. Η αλληλεγγύη και η απαλλαγή από την εκμετάλλευση και την καταστολή δεν έχουν κανένα νόημα σήμερα. Εκμετάλλευση και καταστολή είναι μύθοι ξεπερασμένοι. Είναι ίσως μόνο από συνήθεια το ότι χρησιμοποιούμε ακόμα αυτούς τους όρους, αφού εκμετάλλευση και καταστολή δεν έχουν να κάνουν τίποτα με την κατάσταση των υποσιτιζόμενων. Επίσης δεν υπάρχει τίποτα για να εκμεταλλευτεί κανείς στις παράγκες, ούτε υπάρχουν στα υψηλότερα επίπεδα της κοινωνίας, φορείς, ή κυρίαρχες ομάδες, που χρησιμοποιούν την εξουσία τους για να καταπιέζουν τα άτομα που ζούν εκεί.

Η αύξηση της ταχύτητας των μέσων επικοινωνίας είναι τώρα το ζητούμενο κι αυτή την ταχύτητα που χρειάζεται κανείς για να φτάσει πρώτος στην πηγή της πληροφορίας ο πατέρας της δεν θα την φτάσει ποτέ με τα μυαλά που κουβαλάει. Τώρα τα μέσα επικοινωνίας, η εξουσία και το χρήμα καθορίζουν τις επιλογές ενεργειών ή συμπεριφορών και οι παρεχόμενες δυνατότητες οικονομικής ικανοποίησης προσδιορίζουν τις επιλογές που φέρνουν την ευτυχία. Η δύναμη στον σύγχρονο κόσμο στηρίζεται όχι στη γραφειοκρατική ακαμψία, αλλά στην ικανότητα των ισχυρών να επιβάλλουν μια σταθερή κατάσταση επισφαλούς αβεβαιότητας στους losers. Αυτοί που φοβούνται την ανεργία, την πτώχευση, την τρομοκρατία αυτοί είναι οι σύγχρονοι losers. Η επέκταση των αγορών και η δημοκρατική αντιπροσώπευση, παρέχουν δυνατότητες σε όλους ακόμα και στους ανθρώπους του περιθωρίου, απλά εκείνοι αρνούνται να συμμετάσχουν. Ο γερο-Κούλης, για παράδειγμα, επιμένει να πιστεύει πως οι αγορές και η δημοκρατία απλά υπερασπίζονται την αποκλειστικότητα των προνομίων των ευνοουμένων. Δεν θέλει να καταλάβει πως ευτυχία είναι το να έχει κανείς τη δυνατότητα να παραμένει στο κυνήγι της επίτευξης των μόνιμα αναπροσαρμοζόμενων αναγκών και επιθυμιών και αυτό το αδιάκοπο κυνήγι, αυτός ο ίλιγγος της ταχύτητας φέρνει τη δύναμη, την ικανοποίηση, την ευτυχία.

Το Χριστινάκι παίρνει το χέρι του Κούλη στα δικά της, όπως τότε στα φοιτητικά τους χρόνια. "Ακόμα δεν μπορώ να δω το φεγγάρι" τον ψιθυρίζει βραχνά κοιτάζοντας έξω από το παράθυρο την έναστρη νύχτα. Μη στεναχωριέσαι, έτσι θα συνεχίζει ο κόσμος, ένα χρονικό κενό και μετά όλα θα επιστρέφουν εκεί απ’ όπου άρχισαν.
http://katotokerdos.blogspot.com/ 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου